KẾT QUẢ XẾP HẠNG CHỈ SỐ ÐỔI MỚI SÁNG TẠO CẤP ÐḷA PHƯƠNG NĂM 2023: HÀ NỘI DẪN ÐẦU CẢ NƯỚC

Trung tuần tháng 3/2024, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức họp báo công bố kết quả xếp hạng Chỉ số Ðổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2023 (viết tắt là PII - Provincial Innovation Index), sau một năm xây dựng. Theo đó, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh (TP. HCM), Hải Phòng, Ðà Nẵng và Cần Thơ là 5 thành phố đứng top đầu.

Bộ trưởng KH&CN Huỳnh Thành Ðạt công bố Bộ Chỉ số về Ðổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2023. Ảnh: Dangcongsan.vn

Phát biểu tại buổi họp báo, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Ðạt cho biết: Từ năm 2017, Bộ chỉ số Ðổi mới sáng tạo toàn cầu (Thường được gọi tắt là GII), do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới công bố hằng năm, đã được Chính phủ sử dụng như một công cụ quan trọng nhằm tham khảo, xây dựng, ban hành các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo (ÐMST) ở Việt Nam.

Ở cấp độ địa phương, tại Nghị quyết số 12/NQ- CP ngày 30/01/2022, Chính phủ đã phân công Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới WIPO và các cơ quan liên quan xây dựng Bộ chỉ số PII và tổ chức đánh giá thử nghiệm tại một số địa phương nhằm đo lường năng Iực ÐMST và kết quả ÐMST của từng địa phương, đồng bộ với Bộ chỉ số GII của Việt Nam. Bộ KH&CN đã phối hợp với Tổ chức WIPO và các cơ quan liên quan triển khai xây dựng bộ chỉ số và triển khai thử nghiệm thành công tại 20 địa phương trong năm 2022.

Theo kết quả xếp hạng Chỉ số PII năm 2023, Hà Nội là địa phương có điểm số cao nhất, đạt 62.86 điểm, xếp hạng 1. Xếp hạng sau đó lần lượt là các tỉnh và thành phố, bao gồm: TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Bắc Ninh, Bà Rịa- Vũng Tàu, Bình Dương, Quảng Ninh và Thái Nguyên. Cụ thể, Hà Nội đứng đầu cả nước ở cả xếp hạng đầu ra và đầu vào ÐMST nhờ dẫn đầu 14 chỉ số trong 52 chỉ số thành phần. Trong số các chỉ số dẫn đầu, có các chỉ số về nghiên cứu và phát triển, ÐMST, như nhân lực, chi cho nghiên cứu phát triển, số Lượng tổ chức khoa học công nghệ, tỷ lệ doanh nghiệp có hoạt động nghiên cứu phát triển, tỷ lệ doanh nghiệp có hoạt động ÐMST và các đầu ra về tài sản trí tuệ như sáng chế, giải pháp hữu ích, giống cây trồng, kiểu dáng công nghiệp hay các tác động đến kinh tế-xã hội như chỉ số phát triển con người.

Với 12 chỉ số dẫn đầu trong 52 chỉ số thành phần, TP. HCM xếp ngay sau Hà Nội. Các chỉ số dẫn đầu của thành phố bao gồm: chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, hạ tầng số, tỷ Iệ doanh nghiệp có hoạt động nghiên cứu phát triển tỷ Iệ doanh nghiệp có hoạt động ÐMST và một số sản phẩm về tài sản trí tuệ. Tiếp theo Ià các thứ hạng: Bình Dương đứng thứ ba (7 chỉ số dẫn đầu), Đà Nẵng xếp thứ tự (5 chỉ số dẫn đầu) và Long An đứng thứ năm (4 chỉ số dẫn đầu). 10 tỉnh đứng cuối.

 Các địa phương dẫn đầu chỉ số PII theo vùng kinh tế.

Bảng xếp hạng gồm: Cao Bằng, Lai Châu, Gia Lai, Hà Giang, Ðiện Biên, Yên Bái, Sơn La, Bắc Kạn, Quảng Trị, Ðắk Nông.

PII 2023 cũng được xếp hạng theo 6 vùng kinh tế xã hội. Vùng Ðồng bằng sông Hồng xếp hạng cao nhất với điểm trung bình đạt 45.17 điểm, tiếp đến Ià các địa phương vùng Ðông Nam Bộ với 44.81 điểm. Các địa phương vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung và Ðồng bằng sông Cửu Long có điểm số trung bình sát nhau, Iần Lượt Ià 36.96 điểm và 36.36 điểm. Hai vùng Tây Nguyên và Trung du và miền núi phía Bắc có điểm số thấp gần như nhau, Iần Lượt Ià 32.72 điểm và 32.19 điểm. Bộ Chỉ số cũng đưa ra top các địa phương dẫn đầu từng vùng và phân tích đánh giá theo nhóm thu nhập.

Kết quả đánh giá PII 2023 phản ánh sự phù hợp và tương đồng với thực trạng phát triển kinh tế-xã hội của từng địa phương. Có thể thấy rằng, các địa phuơng thuộc nhóm dẫn đầu (Các vùng Ðồng bằng Sông Hồng, Ðông Nam Bộ) có điều kiện tự nhiên và địa lý thuận Iợi, có ngành công nghiệp-xây dựng, dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế. Ðây cũng Ià những nơi tập trung nhiều khu công nghiệp, có cơ sở hạ tầng phát triển và có hoạt động Khoa học, Công nghệ và Ðổi mới sáng tạo phát triển mạnh mẽ.

Trong khi đó, kết quả của các địa phuơng thuộc nhóm cuối (Tập trung ở các vùng Tây Nguyên, Trung du và miền núi phía Bắc) cho thấy hạn chế trong phát triển kinh tế-xã hội, vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên chưa thuận lợi cho phát triển và ứng dụng Khoa học, Công nghệ và Ðổi mới sáng tạo (KH,CN&ÐMST) vào phát triển kinh tế-xã hội.

Tuy nhiên, theo Bộ KH&CN, việc so sánh trực tiếp giữa các địa phương chỉ mang tính tương đối, không phải là mục đích chính của Bộ Chỉ số, bởi mỗi địa phuơng có các điều kiện, đặc điểm khác nhau cũng như có định hướng phát triển khác nhau. Bộ chỉ số PII chỉ cung cấp căn cứ khoa học và các minh chứng về điểm mạnh, điểm yếu, về các yếu tố tiềm năng và điều kiện cần thiết để phát triển kinh tế-xã hội dựa trên KH,CN&ÐMST của từng địa phương./.

Theo Bản tin Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 8/2024

Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ quốc gia