Trên địa bàn tỉnh Sơn La hiện có trên 1.000 hợp tác xã (HTX), 06 liên hiệp HTX đang hoạt động, 40 tổ hợp tác. Doanh thu bình quân của HTX ước thực hiện hết năm 2024 đạt 2.200 triệu đồng/năm đạt 100% kế hoạch năm 2024. Tổng số thành viên của HTX là 38.570 người; liên hiệp HTX có 53 thành viên; tổ hợp tác có 170 thành viên. Thu nhập bình quân của lao động làm việc thường xuyên trong HTX ước thực hiện hết năm 2024 đạt 70 triệu đồng/năm.
Từ tháng 10/2023, Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương, Trung tâm Khuyến nông quốc gia và Quỹ Thiện Tâm (Tập đoàn Vingroup) triển khai Dự án “Hợp tác xã liên kết với hộ nông dân để phát triển kinh tế và thoát nghèo bền vững” tại tỉnh Sơn La, tạo cơ hội phát triển cho các HTX, tạo việc làm, cải thiện đời sống, góp phần xóa đói, giảm nghèo tại địa phương.
Đến nay, dự án đã hỗ trợ Liên hiệp HTX Nông nghiệp tổng hợp Mai Sơn, xã Cò Nòi và HTX Nông nghiệp Sơn La, huyện Mai Sơn; HTX Nam Sơn - Phú Lương, thị trấn Ít Ong, huyện Mường La; HTX Long Hiếu, xã Sốp Cộp, huyện Sốp Cộp, khoản vay không lãi suất trị giá 1 tỷ đồng/HTX trong 5 năm. Các HTX cam kết đầu tư kho xưởng, trang thiết bị, máy móc phục vụ sản xuất, chăn nuôi, đẩy mạnh liên kết các hộ nông dân sản xuất tập trung… góp phần tăng năng suất lao động, tạo thêm nhiều việc làm ổn định cho lao động địa phương.
Cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông tỉnh kiểm tra vườn ươm cây giống cà gai leo
của HTX Nam Sơn - Phú Lương một trong số các hợp tác xã nhận hỗ trợ từ dự án.
Khác với cách làm truyền thống là hỗ trợ trực tiếp từng hộ dân, dự án đã hỗ trợ thông qua các HTX. Với vai trò là tổ chức pháp nhân đại diện cho thành viên, các HTX đã cam kết tạo thêm việc làm ổn định cho các hộ nghèo, cận nghèo, hoàn cảnh khó khăn tại địa phương. Cách làm này đã mang lại hiệu quả, giúp các hộ nghèo có thu nhập ổn định ngay từ khi tham gia dự án. Thông qua chương trình, các hộ còn được cán bộ khuyến nông hỗ trợ kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, tìm đầu ra cho sản phẩm và đồng hành cùng các hộ gia đình thoát nghèo bền vững.
Trong quá trình hợp tác cùng với Quỹ Thiện Tâm triển khai dự án, Trung tâm Khuyến nông tỉnh luôn đồng hành, hỗ trợ các HTX về chuyên môn; đẩy mạnh chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn quy trình sản xuất; tư vấn về quản lý và phát triển sản phẩm. Mục tiêu là giúp các HTX nâng cao năng lực sản xuất, tạo ra những sản phẩm chất lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường và góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.
Sau 5 năm thực hiện dự án, các HTX cam kết hoàn trả từ 30-50% vốn hỗ trợ ban đầu cho Quỹ Thiện Tâm và hoàn trả toàn bộ phần vốn còn lại trong thời hạn tối đa 10 năm, hoặc khi địa phương không còn hộ khó khăn cần hỗ trợ. Sau khi kết thúc thời hạn cho vay, toàn bộ nguồn vốn hoàn trả được tái đầu tư vào các mô hình nông nghiệp tiềm năng hoặc ưu tiên xây dựng các công trình phúc lợi phục vụ cộng đồng, nhằm tạo ra giá trị lâu dài và bền vững.
Dự án "Hợp tác xã liên kết với hộ nông dân để phát triển kinh tế và thoát nghèo bền vững" đã mang liệu hiệu quả, tích cực. Mong rằng, dự án được nhân rộng, tiếp sức về nguồn vốn, tạo đòn bẩy giúp các HTX tại Sơn La nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh, góp phần tạo sinh kế bền vững, cải thiện đời sống cho người dân.
GT: Nguyễn Thu Phương